Het Westerdijk Instituut voor Paddenstoelen Biodiversiteit, tot 2017 het CBS-KNAW Centrum voor Paddenstoelen Biodiversiteit, of Centraal Bureau voor Champignongewassen, is een wetenschappelijk instituut gevestigd in Utrecht in Nederland. Het is een van de grootste mycologische onderzoeks- en onderwijscentra ter wereld en bevat een rijke collectie schimmel- en gistculturen.
Geschiedenis
Het Centraal Bureau voor Paddestoelenculturen werd in 1904 opgericht voor de collectie van het IIe Internationaal Botanisch Congres, op basis van de collectie van de Utrechtse hoogleraar, botanicus en fytopatholoog Fritz Went (1863-1935). De gevestigde collectie werd vervolgens een afdeling van de International Society of Botanists. In 1907 publiceerde Went in het Botanisches Centralblatt een lijst van 78 stammen die in de CBS-collectie waren opgeslagen. Onder de oorspronkelijke culturen van de collectie bevond zich de typestam Rhizopus oryzae. Went zelf beschreef CBS als een “botanische tuin voor schimmelzwammen.”
Went nodigde al snel een jonge wetenschapper, Johanna Westerdijk, die toen hoofd was van het Willy Kommelin Scholten Phytopathologisch Instituut (WCS), uit om als CBS-directeur te fungeren. In 1920 werd het CBS onderdeel van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen en al snel verhuisden het CBS en WCS, op aandringen van Westerdijk, naar Barn.
In 1922 werd de gistcollectie van het CBS overgenomen door professor Albert Jan Kleiver van de Technische Universiteit Delft. Kleiver en zijn studenten, met name J. Lodder en N. J. W. Kreger-van Rey (de zogenaamde “Nederlandse school”), hebben een nieuwe richting in de gistensystematiek gestimuleerd, gebaseerd op fysiologische kenmerken.
In 1962 werd onder leiding van directeur Agatha van Beverwijk het eigen mycologisch laboratorium van het CBS in Barnes opgestart, dat werd voortgezet door Josef Adolf von Arx, die sinds 1963 aan het hoofd van de organisatie stond.
In 2000 werd het Centraal Bureau voor Schimmelcultures overgeplaatst naar Utrecht, in een van de gebouwen waar voorheen het Hübrecht Instituut was gevestigd.
Sinds 2002 is Pedro Willem Kraus (geb. 1963) directeur van het Centraal Bureau en vervolgens van het Instituut, als opvolger van Dirk van der Reij, die sinds 1990 aan het hoofd van het CBS stond.
De conservator van de paddestoelencollectie is Gerard Verkleij, en de conservator van de gistcollectie is Marizet Grunewald.
In 2017 werd het Centraal Bureau voor Paddenstoelenculturen omgedoopt tot het Westerdijk Instituut voor Paddenstoelen Biodiversiteit – ter ere van Johanna Westerdijk (1883-1961), de eerste vrouwelijke hoogleraar in Nederland (sinds 1917) en directeur van het Centraal Bureau van 1907-1958.
Het CBS is gastheer van de mycologische tijdschriften Persoonia, IMA Fungus, en Studies in Mycology.